Sporządzenie skali cz. 1

Po zalutowaniu rurki musimy zająć się sporządzeniem podziałki, która dopiero umożliwi nam wyznaczanie temperatur. Termometr bez podziałki zdałby się nam tylko dla stwierdzenia wzrastania temperatury lub jej opadania, nie moglibyśmy jednak nigdy powiedzieć, ilu tak zwanym stopniom ona odpowiadać może. Zanim jednak przystąpimy do rozważenia sposobu sporządzania właściwej skali termometrycznej, zróbmy dwa następujące doświadczenia.

Nasz niewykończony jeszcze termometr zanurzmy do topniejącego, drobno potłuczonego i czystego lodu, umieszczonego w lejku. Naturalnie rtęć zaczyna szybko opadać z powodu zmniejszenia się jej objętości; rurka w termometrze naszym powinna być dostatecznie długa, żeby jednak przy tym opadaniu rtęć nie schowała się nam do samej banieczki. Po chwili słupek rtęci w rurce zatrzymuje się i, byle tylko dokładać lodu (woda, otrzymana ze stopienia odpływa dołem do podstawionej zlewki) położenie rtęci nie ulegnie już dalszej zmianie. Wnosimy stąd, że i temperatura rtęci pozostaje niezmienną, bo wszak z poprzedniego wiemy, iż każda zmiana temperatury ciała pociąga jednocześnie za sobą również i zmianę objętości jego.