18 maj 2018

Przewodzenie ciepła

Przewodzenie ciepła w ciałach stałych W poprzednich wpisach nieraz mówiliśmy o ostyganiu lub ogrzewaniu się ciała czyli o wędrówce ciepła od jednego do drugiego ciała, nie zastanawiając się jednak nad tym, w jaki to sposób ta wędrówka odbywać się może. Obecnie, chcąc bliższe sobie wytworzyć wyobrażenie o sposobach tego przechodzenia ciepła od ciała do ciała, […]
26 kwi 2018

Para wodna w atmosferze

Skoro parowanie wody, jak zresztą wszelkiej cieczy, może się odbywać w każdej temperaturze, a ilość samej wody, jak wiemy z geografii, jest na kuli ziemskiej olbrzymia, to łatwo stąd wywnioskować, że i pary wodnej dużo może być w powietrzu, w otaczającej nas atmosferze, chociaż nie widzimy jej wcale. Nieraz dla zrozumienia niektórych zjawisk w przyrodzie […]
26 kwi 2018

Skraplanie

Gdy od wody mającej temperaturę 0 stopni odbieramy ciepło, pociąga to za sobą krzepnięcie wody, a więc powrót do stanu stałego. Również łatwo przewidzieć, co się stanie, gdy odbierzemy ciepło od pary otrzymanej np. podczas wrzenia. Powróci ona także do pierwotnego stanu ciekłego – skropli się, zwracając w ten sposób to ciepło, które poprzednio zabierała […]
26 kwi 2018

Wrzenie

Gdy woda gotuje się w kociołku to nie ma wątpliwości, że mamy tu znowu do czynienia z parowaniem cieczy, ale trochę innym niż w tych przykładach, które rozważaliśmy w poprzednich wpisach. Chcąc bliżej poznać ten rodzaj parowania, to pokrewne zjawisko najlepiej zrobimy, jeżeli będziemy się starali bliżej je zbadać w odpowiednim doświadczeniu, a więc przyglądając […]
26 kwi 2018

Parowanie

Nalejmy na płaski talerz trochę wody i postawmy go gdzieś w miejscu przewiewnym, a zobaczymy, że po pewnym czasie woda zniknie z talerza. Woda pozornie zniknęła, stając się gazem równie niewidocznym, jak powietrze. Wprawdzie nieraz słyszeć można o parze, buchającej z kotła czy lokomotywy, gdzie para zdaje się być widoczna, jest to jednak nieporozumienie. W […]
25 kwi 2018

Krzepnięcie

Weźmy zlewkę z naftaliną, która została ogrzana na palniku o kilkanaście stopni powyżej jej temperatury topnienia. Odsunąwszy palnik i zanurzywszy termometr w płynnej naftalinie, będziemy obserwowali co się stanie, gdy temperatura stopniowo zacznie opadać. Gdy dojdzie ona do temperatury 78 stopni, wystąpią pierwsze kryształki stałej naftaliny, których ilość odtąd będzie stale wzrastała aż do zakrzepnięcia […]
25 kwi 2018

Ciepło topnienia

Wiemy już, że celem stopienia jakiegoś ciała należy najpierw je ogrzać do temperatury topnienia, a potem jeszcze przez cały czas topnienia dostarczać mu ciepła; gdyby po ogrzaniu ciała do jego punktu topnienia przerwać następnie dalszy dopływ ciepła, to topnienie nie nastąpi. Postarajmy się teraz chociaż w przybliżeniu wyznaczyć ciepło topnienia lodu. W tym celu zagrzejmy […]
25 kwi 2018

Topnienie

Kawałek parafiny, rzucony do wody o temperaturze pokojowej pozostaje w stanie stałym, przeciwnie zamieni się on na płyn, gdy go wrzucimy do wody gorącej (o temperaturze powyżej 56 stopni). Plomba ołowiana, papierek cynowy (do owijania czekolady) w płomieniu świecy stają się płynnymi, jak mówimy topią się. W pewnych porach roku w naturze spotykamy się z […]
24 kwi 2018

Temperatura i ilość ciepła

Ta sama ilość ciepła, mianowicie 1 kaloria, dostarczona 1 gr. wody, podniesie jego temperaturę o 1 stopień Celsjusza, przeciwnie udzielona 1 gramowi żelaza, (którego ciepło właściwe = 0,1) wywoła ogrzanie się jego o 10 stopni Celsjusza, czyli że jednakowo wielka ilość ciepła spowoduje powstanie różnych temperatur. Weźmy kawał żelaznej blachy i naczynie płaskie z wodą […]
24 kwi 2018

Wpływ wysokiego ciepła właściwego wody na klimat

Zwykłe skały mają ciepło właściwe ze 4 razy mniejsze, niż woda, więc dla ogrzania się do tej samej temperatury (przy jednakowych ilościach na wagę) wymagają mniej ciepła, niż woda, a gdy dostaną taką samą jego ilość, (np. od słońca) co i woda, temperatura ich podwyższa się znaczniej, niż u wody. Dlatego też miejscowości, położone zdała […]