Wychowanie i nauka - Archiwum

14 maj 2017

Cel wychowania cz. 12

Po bliższej rozwadze uznamy jednak, że nie są one wystarczające, gdyż nie można z nich wysnuć tych nieskończonych stopni i rodzajów szczęścia, jakie niewątpliwie istnieją; a zależą nie tylko a może nawet nie tyle od samego stosunku między potrzebami i środkami, warunkami życia i przystosowaniem do nich. Człowiek, który nie cierpi głodu ani chłodu, nie […]
14 maj 2017

Cel wychowania cz. 11

Sprzeczności zdarzać się mogą tylko w pewnych szczegółowych wypadkach, a i w tym razie są one częściej pozorne niż rzeczywiste, albo też wynikają ze zbyt ciasnego i jednostronnego pojmowania bądź to szczęścia, bądź też wartości człowieka. O ile zaś w teorii przeważa zdanie, że dobro ogółu na pierwszym miejscu stawiać należy, o tyle na praktykę […]
14 maj 2017

Cel wychowania cz. 10

W myśl tej rozpowszechnionej w mowie i pojęciach, choć nie w praktyce, zasady wygłaszane bywają nieraz zdania, że wychowanie w ogóle szczęścia jednostki uwzględniać nie powinno, oraz że w pojęciu „doskonały człowiek” nie mieści się bynajmniej cecha „zdolny do szczęścia”. Jednakże pomijanie szczęścia jednostki przy silnym akcentowaniu szczęścia ogółu z tych jednostek złożonego jest samo […]
14 maj 2017

Cel wychowania cz. 9

Nasze pojęcia doskonałości są bardzo różne, zależne od zewnętrznych warunków, od charakteru epoki i prądów umysłowych oraz zwyczajów w niej panujących, od charakteru narodu i społeczeństw a, w którym żyjemy itd. Nie tylko typ doskonałości ludzkiej takiej, jak ją dziś pojmujemy, niewiele ma wspólnego z tym, że uznawano jako doskonałość w wiekach średnich, lecz niewątpliwie […]
14 maj 2017

Cel wychowania cz. 8

Jeżeli wychowaniem nazywać będziemy, jak to jest ogólnie przyjęte, tylko świadome oddziaływanie dorosłych na dzieci celem przygotowania ich do samodzielnego życia, jeżeli uwzględnimy, że na rozwój dzieci oprócz bezpośredniego wpływu wychowawców działa bardzo wiele czynników przypadkowych w pierwszym rzędzie zaś czynności ich ludzkiego otoczenia nie zmierzające rozmyślnie do oddziaływania na nie, to będziemy musieli przyznać […]
14 maj 2017

Cel wychowania cz. 7

Zarówno matka, która trzepie dzieci rózgą za to, że poszły spać bez pacierza, jak ta, która im przede wszystkim wpaja umiejętność wykonywania zgrabnych ukłonów i ładnego trzymania widelca, jak i ta wreszcie, dla której wszystko to jest niczym wobec konieczności otrzymywania dobrych stopni w klasie, zmierzają do nadania rozwojowi dziecka pewnego bliżej określonego kierunku, odpowiadającego […]
14 maj 2017

Cel wychowania cz. 6

Samodzielne życie dorosłego człowieka może mieć rozmaity wartość i znaczenie zarówno dla niego samego jak i dla tych, wśród których żyje, a wychowawcy, odczuwając różnice zachodzące między ludźmi, nie do tego dążą, ich wychowanej stali się w ogóle ludźmi dorosłymi, lecz by się stali ludźmi pewnego mniej lub więcej określonego typu, nie do tego, by […]
14 maj 2017

Cel wychowania cz. 5

Zaniedbanie w tym razie równałoby się dzieciobójstwu. Nawet na najniższym stopniu kultury stojący ludzie musieli w tym rozumieniu wychowywać swe dzieci, gdyż inaczej ród ich wygasnąłby w jednym pokoleniu. Nie samo utrzymanie dzieci przy życiu jest jego celem, lecz przygotowanie je do samodzielnego życia w takich warunkach, w jakich żyją jego rodzice, tj. takie pokierowanie […]
14 maj 2017

Cel wychowania cz. 4

Jak ręka rozwija się i wzmacnia przez sięganie i chwytanie, tak przez myślenie i czucie rozwija się, wzmacnia i kształtuje mózg, a jak kierunek rozwoju ręki zależy od wykonywanych przez nią ruchów, tak i stopień i kierunek rozwoju mózgu zależy od czynności, jakie on w epoce wzrostu i dojrzewania wykonywa. Im różnorodniejsze, bardziej skomplikowane i […]
14 maj 2017

Cel wychowania cz. 3

Pianista i górnik, hafciarka i robotnica polna nie mogliby się pomieniać na ręce i nadal się swej pracy oddawać. Jakkolwiek i w późniejszym wieku zmiana zajęcia tego rodzaju przekształcenia wywołuje, nigdy one jednak nie mogą być tak gruntowne i tak stałe, jak te, którym podlega organizm w epoce swego wzrostu i dojrzewania, w fazie swego […]