Wpisy Administratora

18 lip 2017

Wyjątkowa rozszerzalność wody cz. 1

Zdawać by siÄ™ mogÅ‚o, że woda, jak wiele innych ciaÅ‚ w naturÄ™, w miarÄ™ oziÄ™biania bÄ™dzie siÄ™ stale kurczyć. Okazuje siÄ™ jednak, że podczas ostygania woda w pewnych granicach temperatur zajmuje stanowisko zgoÅ‚a wyjÄ…tkowe W porównaniu z caÅ‚ym szeregiem ciaÅ‚ innych. DoÅ›wiadczenie, niżej podane, pozwoli nam poznać tÄ™ jej wÅ‚asność. Wyobraźmy sobie naczynie szklane w […]
18 lip 2017

Zmiana ciężaru właściwego ciał pod wpływem ciepła cz. 2

Wnosimy wiÄ™c, że ciężar wÅ‚aÅ›ciwy ciaÅ‚ zmienia siÄ™ razem z ich temperaturÄ…: maleje, gdy ona wrasta i powiÄ™ksza siÄ™, kiedy ta siÄ™ obniża. Szczególnie wyraźnie wystÄ™puje ta zmiana ciężaru wÅ‚aÅ›ciwego u gazów. Dla przekonania siÄ™ o tej zmiennoÅ›ci ciężaru wÅ‚aÅ›ciwego, wywoÅ‚anej zniżkÄ… lub zwyżkÄ… temperatury, zróbmy nastÄ™pujÄ…ce bardzo proste doÅ›wiadczenie. Bierzemy pustÄ… suchÄ… kolbÄ™ o […]
18 lip 2017

Zmiana ciężaru właściwego ciał pod wpływem ciepła cz. 1

MówiliÅ›my o tym, że ciężarem wÅ‚aÅ›ciwym ciaÅ‚a nazywamy ciężar jednostki jego objÄ™toÅ›ci tj. i cm2. A wiÄ™c dla okreÅ›lenia ciężaru wÅ‚aÅ›ciwego jakiegokolwiek ciaÅ‚a trzeba jego ciężar w gramach podzielić przez liczbÄ™ centymetrów szeÅ›ciennych jego objÄ™toÅ›ci. Iloraz z takiego podzielenia wskaże nam ciężar wÅ‚aÅ›ciwy ciaÅ‚a. W tym dziaÅ‚aniu dzielnÄ… jest ciężar caÅ‚kowity, dzielnikiem – objÄ™tość, ilorazem […]
18 lip 2017

SporzÄ…dzenie skali cz. 4

Stopnie poniżej zera oznaczamy znakiem minus (liczÄ…c je w kierunku z góry na dół) dla odróżnienia od takich samych liczb powyżej zera (tak zwanych stopni ciepÅ‚a) i nazywamy je stopniami mrozu lub zimna, albo najwÅ‚aÅ›ciwiej stopniami poniżej zera. Dla zaznaczenia, że dana liczba wyraża ilość stopni, stawiamy przy niej u góry maÅ‚e zero, a obok […]
18 lip 2017

SporzÄ…dzenie skali cz. 3

W naukowych badaniach zwykle jest używany termometr Celsjusza, a w życiu codziennym, np. u nas, przeważnie termometr Roaumura. Z poprzedniego widać, że stopnie Roaumura i Celsjusza nie sÄ… jednakowo wielkie, mianowicie, pierwsze wiÄ™ksze od drugich. Skoro 80 stopni Roaumura odpowiada 100 stopniom Celsjusza, to jednemu stopniowi Roaumura odpowiada czyli 4 stopni Celsjusza i odwrotnie, jeden […]
18 lip 2017

SporzÄ…dzenie skali cz. 2

Miejsce, gdzie siÄ™ w tym wypadku zatrzymaÅ‚a rtęć w rurce termometru, zaznaczamy kreskÄ…; jest to jeden z tak zwanych staÅ‚ych punktów podziaÅ‚ki albo skali termometrycznej. GdybyÅ›my teraz termometr umieÅ›cili w parze wody wrzÄ…cej tak to objÄ™tość rtÄ™ci zaczęłaby siÄ™ powiÄ™kszać i sÅ‚upek jej szedÅ‚by szybko do góry, ale też wkrótce zatrzymaÅ‚by siÄ™ i, pomimo dalszego […]
18 lip 2017

SporzÄ…dzenie skali cz. 1

Po zalutowaniu rurki musimy zająć siÄ™ sporzÄ…dzeniem podziaÅ‚ki, która dopiero umożliwi nam wyznaczanie temperatur. Termometr bez podziaÅ‚ki zdaÅ‚by siÄ™ nam tylko dla stwierdzenia wzrastania temperatury lub jej opadania, nie moglibyÅ›my jednak nigdy powiedzieć, ilu tak zwanym stopniom ona odpowiadać może. Zanim jednak przystÄ…pimy do rozważenia sposobu sporzÄ…dzania wÅ‚aÅ›ciwej skali termometrycznej, zróbmy dwa nastÄ™pujÄ…ce doÅ›wiadczenia. Nasz […]
18 lip 2017

SporzÄ…dzenie termometru

W rurkach, widzimy u góry zaokrÄ…glony lejek, który z poczÄ…tku częściowo wypeÅ‚niamy np. rtÄ™ciÄ…. ZdawaÅ‚oby siÄ™, iż powinna ona od razu przelać siÄ™ do dolnego zbiornika, wypeÅ‚niajÄ…c go caÅ‚kowicie; jednak stoi temu na przeszkodzie zbyt wÄ…ski kanaÅ‚, Å‚Ä…czÄ…cy lejek z kuleczkÄ… lub banieczkÄ… u doÅ‚u. W rurce i w ogóle w caÅ‚ym termometrze jest jeszcze […]
18 lip 2017

Termometr cz. 2

A wiÄ™c, jak dla okreÅ›lania ciężarów ciaÅ‚ nie wystarczy je brać do rÄ™ki i oceniać ich wielkość wedÅ‚ug wysiÅ‚ku naszych mięśni, ale niezbÄ™dnym jest w takich razach uciec siÄ™ do pomocy przyrzÄ…du, zwanego wagÄ…, tak samo i przy wyznaczaniu temperatury potrzebnym i niezastÄ…pionym okazuje siÄ™ termometr, który już nie narazi nas na takie nieporozumienia, o […]
18 lip 2017

Termometr cz. 1

Termometr, jak wiemy z życia codziennego, sÅ‚uży nam do wyznaczania stopnia ogrzania ciaÅ‚a albo temperatury. Czy jednak nie daÅ‚oby siÄ™ obejść i bez niego? Wszak czujemy doskonale i bez termometru, kiedy na dworze lub w pokoju jest ciepÅ‚o lub zimno, kiedy piec w pokoju jest mniej lub wiÄ™cej napalony. Ale oto dwóch ludzi, znajdujÄ…cych siÄ™ […]